Dünya çapında sanayiden kültüre her alanda öne çıkan aktörlerden Çin, bu sefer veriyle gündemde. Devasa yatırım gücüyle veri endsütrisinde büyük bir teknoloji hamlesi planlıyor. Çin hükümeti, kuracağı 10 yeni “veri bölgesi”yle işlem gücünü iki katına çıkarmayı hedefliyor.
Dünyanın Veri Deposu Çin
Çin, küresel çapta başta yapay zeka olmak üzere teknoloji liderliğini kafaya takmış hâlde. Her geçen gün bir başka teknoloji atılımı ile gündeme geliyor. Daha önce bu konudaki atılımlarından Manus AI‘ı incelediğimiz yazımızı buradan incelemenizi öneririz.
Çin Ulusal Veri İdaresi, bu hafta yayınladığı planla dijital dönüşüm alanında atılımı hedefliyor. Bu amaçla, 10 yeni veri işleme pilot bölgeleriyle liderliğini pekiştirmek istiyor. Hâlihazırda 278 milyar dolarlık veri endüstrisini katlayacak formülleri ise bu teknoloji hamlesi.
Çin, Veri İdaresi ve 16 diğer resmi kurum işbirliğiyle teknoloji hamlesi kapsamında planlarını duyurdu. Bu doğrultuda, Pekin, Zhejiang, Anui ve başka bölgelerde 10 yeni veri bölgesi kuracak. Hükümet, bu bölgelerin 2026’yla birlikte ülke genelindeki veri işlem gücünü ikiye katlayacağını öngörüyor. Bu sayede de ülkenin dijital maliyesine ve dijital dönüşüm sürecine ivme kazandırmayı planlıyor. Bu kapsamda, belediyeler; yeni merkezlere bağlı kuracakları “veri pazarları” ile süreci destekleyecek. Böylece dijital edinimler geleneksel kaynaklarıyla işlenip zengin bir veri havuzu ortaya çıkacak.
Veri sanayileri şimdiden 278 milyar dolar(2 tirilyon yuan)’ı aşmış durumda ve 2030’da 7,5 tirilyon yuan’a kadar ulaşmayı hedefliyor. Bu küçümsenemeyecek teknoloji hamlesi ise bu hamleyi besleyen ekonomik imkanları öne çıkarıyor.
Teknoloji hamlesi kapsamında Pekin, ülkenin geri kalanına kıyasla eşsiz bir konuma sahip. Yapılan altyapı yatırımları bir yana başkent, halihazırda veri ağının merkezi konumunda. Ülkenin önemli dijital kurumlarının kentte yer alması, şehrin ülke genelindeki veri deviniminin merkezine yerleştiriyor.
Bu Plan Ne Kadar Gerçekçi?
MIT‘nin yayınladığı bir habere göre Çin’in yeni kurduğu veri merkezlerinin %80’i şu an atıl(ya da az kullanılıyor) durumda. 2023-24 aralığında 500’den fazla veri merkezi projesi başlatıldı ve 150’den fazlası gerçekten tamamlanabildi. Ancak, hükümetin yoğun desteği ve yerel çabalara rağmen özellikle orta ve batı Çin bölgelerinde yeterince rağbet görmedi. Bu da aslında teknoloji kapsamında yapılacak yatırımların gerçekten de gerçekçi bir temele oturup oturmadığı sorusunu ortaya çıkarıyor.

Görsel: Manus AI
Çin’in hızlı proje yapılanması gerçekten de piyasa talebini karşılamaya yönelik mi? Aksi takdirde devasa yatırımlar, atıl ve metruk ölü tesisler olmaktan kaçamayacak.
Pekin’in Uzun Vadeli Liderlik Planı
Çin’in bu sofistike teknoloji hamlesi yapay zeka gemisinin kazan dairesini körüklüyor. Bu da daha cüretkâr ve geniş kapsamlı adımlar için ortam hazırlıyor. Ulusal çapta inşa edilecek bu bölgeler, zaten kızmış teknoloji ateşini iyice harlamaya yönelik.
Çin’in dijital dönüşüm alanında hâlihazırda elinde büyük kozlar var. Bunlarla birlikte Huawei, Baidu gibi teknoloji devleri Çin’in bu yatırımların en verimli meyvelerinden. Çağımızın teknoloji akışını önüne katıp götüren yapay zeka alanındaki DeepSeek ise bu meyvelerin mevsimlik olmadığının kanıtı.